Mirjam Verloop is sinds september van dit jaar coördinator digitale infrastructuur bij Podiumkunst.net. We spraken haar over haar nieuwe rol binnen Podiumkunst.net, het onderzoek dat ze doet naar de koppeling van de verschillende podiumkunstcollecties en over de uitdagingen en verrijkingen die digitalisering binnen podiumkunstinstellingen kunnen brengen. Vanuit haar technische achtergrond ondersteunt ze uitwerkingen van digitale projecten in de cultuursector. Ze vertelt hierover: “Ik denk dat culturele instellingen zich kunnen voorbereiden op een toekomst die we nog helemaal niet kennen door te digitaliseren. Ik vind het leuk om daar een bijdrage aan te leveren”.
Knowledge graph als verzamelplek
Een belangrijk doel bij Podiumkunst.net is de digitale koppeling van de collecties van podiumkunstinstellingen. Om de collecties op elkaar aan te laten sluiten, zijn er aanpassingen en afspraken nodig. Bijvoorbeeld over de te gebruiken terminologie. Soms zijn instellingen überhaupt nog niet in de weer geweest met archivering of digitalisering en zijn collecties nog helemaal niet online beschikbaar. Podiumkunst.net helpt instellingen met kennis, workshops en hulpmiddelen. De Podiumkunst.net knowledge graph is het netwerk van verbonden digitale gegevens uit de collecties binnen het podiumkunst veld.
Een voordeel van verbonden collecties is dat bijvoorbeeld onderzoekers of geïnteresseerden niet meer in heel veel verschillende collecties moeten zoeken naar materiaal, maar op één centrale plek kunnen beginnen
Onderzoek naar de mogelijke koppeling
Mirjam heeft een verkennend onderzoek gedaan naar een mogelijke koppeling van databases. De databases bevatten historische en actuele gegevens. In haar onderzoek heeft Mirjam onder andere gekeken naar deze overlap tussen de bewaarde gegevens. Hierbij heeft zij de mogelijkheden onderzocht om deze gegevens uit te wisselen. Zo’n koppeling of overdracht tussen beide databases zorgt voor een efficiëntere en nauwkeurigere manier om deze gegevens te bewaren. “Ik heb in mijn onderzoek gekeken naar of dat kan en zo ja, op welke manier. Ik heb daar een aantal voorstellen (scenario’s) voor gedaan, want het gaat niet alleen over de informatie zelf maar bijvoorbeeld ook over afspraken maken over de begrippen die je gebruikt.”
Verschillende vertrekpunten
Podiumkunst.net onderzoekt en werkt aan voorzieningen die nodig zijn om collecties van podiumkunstinstellingen te kunnen verbinden. “Uit mijn onderzoek komt bijvoorbeeld de behoefte aan gemeenschappelijke terminologiebronnen naar voren. Dat horen en ondervinden we ook in andere projecten en het illustreert het belang van samenwerking.”
Bovendien laat het zien hoe de collecties van de verschillende instellingen in elkaar zitten. Hierbij is het vertrekpunt vaak heel verschillend: “De ene partij heeft misschien al een collectie gedigitaliseerd in een slim systeem en de andere heeft misschien nog helemaal niks gedigitaliseerd. Podiumkunst.net is er voor kleine en grote instellingen. Het maakt niet uit hoe ‘ver’ je bent”, aldus Mirjam.
Mirjam hoopt dat de werkzaamheden die Podiumkunst.net uitvoert zullen bijdragen aan de verbondenheid van de collecties en het breder beschikbaar maken van informatie van podiumkunstinstellingen. Wel zijn er ook uitdagingen, bijvoorbeeld in de definities binnen en tussen de collecties: “Als ik het heb over het seizoen van 2022/2023 dan klinkt dat vrij duidelijk, maar wanneer begint dit seizoen precies? Dat lijken details maar als je als sector samen wil werken zijn dat soort dingen wel goed om af te spreken.” Ook kan de snelheid van technologie een uitdaging zijn. “Technologie verandert heel snel maar het kost ook tijd. Hoe zorg je er dan voor dat je iets kunt aanbieden maar dat er ook nog ruimte is om iets te kunnen ontwikkelen?”
Verborgen verhalen
De mogelijkheden van het koppelen van de archiefsystemen spelen overigens een grotere rol dan de uitdagingen. Zo denkt Mirjam bijvoorbeeld dat “bezoekers en algemeen geïnteresseerden een rijkere ervaring kunnen hebben”. Ze zouden op één centrale plek kunnen zoeken waar de informatie verrijkt wordt doordat het opgehaald of gecombineerd wordt vanuit andere collecties. Mirjam: “Ik kan me voorstellen dat je misschien de geschiedenis van een bepaald genre wil onderzoeken en dat je dat op die manier gemakkelijker en vollediger kan vinden. Niet alleen voor onderzoekers maar ook voor het onderwijs of iemand die geïnteresseerd is in podiumkunst.”
Het verbinden van de collecties kan zorgen voor zowel collectie breed onderzoek als onderzoek bij meerdere collecties tegelijk. Ook spelen de mogelijke verborgen verhalen van de collecties een belangrijke rol. “Is er een soort rode draad te ontdekken nu we meer weten en meer collecties verbinden?” vraagt ze zich af.
